knowt logo

FILIPINO - 2nd Quarter

Epiko

  • Tulang pasalaysay na nagsasaad ng kabayanihan ng pangunahing kabayanihan ng pangunahing tauhan na nagtataglay ng katangiang nakahigit sa karaniwang tao na kadalasan siya’y buhat sa lipi ng mga diyos o diyosa.

  • Ang paksa ng mga epiko ay ang mga kabayanihan ng pangunahing tauhan sa kanyang paglalakbay at pakikidigma.

  • Ang salitang epiko ay galing sa Griyego na epos na nangangahulugang ‘awit’ ngunit ngayon ito’y tumutukoy sa pasalaysay na kabayanihan.

  • Masasalamin dito ang mga tradisyon, kultura, at iba’t ibang paniniwala ng lahi, bansa, o maging relihiyon kung saan ito nagmula.

Mga halimbawa ng Epiko:

  • Lam-ang

  • Humadapnon

  • Ibalong

Ang Pagbibinyang sa Savica (Ikatlong Bahagi)

Bansang Pinagmulan: Slovenia

Genre: Anyong Patula

Manunulat: France Preseren

  • Soneto - Alay sa matalik na kaibigan.

  • Prologo - Patula, 26 na saknong, tigtatlong taludturan (tercets)

  • Ang pagbibinyang - tigwalong taludturan tula at 56 na saknong o talata.

Pangunahing Tauhan

  • Crtomir

  • Bogomilia

Mahahalagang Pangyayari

  • Digmaan

  • Pagbibinyang

Maikling Kuwento

Ayon kay Edgar Allan Poe, ang tinaguriang Ama ng Maikling Kuwento, ito ay isang akdang pmapanitikang likha ng guni-guni at bungang-isip na hango sa isang tunay na pangyayari sa buhay.

Mga Elemento ng Maikling Kuwento

  • Tauhan

  • Tagpuan

  • Tunggalian

  • Banghay

  • Aral

Bahagi ng Maikling Kuwento

  • Simula

  • Gitna

  • Wakas

Henri Rene Albert Guy de Maupassant

  • Ama ng Modernong Kuwento

  • Siya ay tanyag na manunulat na Pranses

Lugar ng Kapanganakan: Chateau de Miromesinel, Dieppe, Seine-Inferieure

Kaarawan: Agosto 5, 1850

Kamatayan: Hulyo 6, 1893

MGA SALITANG HUDYAT SA PAGSUSUNOD- SUNOD NG MGA PANGYAYARI

Makatutulong ang paggamit ng mga salita, kataga, o pahayag na naghuhudyat ng tamang pagsusunod- sunod tulad ng makikita mo sa ibaba.

  • Ang paggamit ng pang- uring pamilang na may uring panunuruan o ordinal upang malinaw mo itong masundan o makita ang tamang pagkakasunod- sunod. Halimbawa: Una, pangalawa, pangatlo

  • Gumamit ng mga salitang naghuhudyat ng pagkakasunod- sunod kapag ang pinagsusunod- sunod ay proseso o mga hakbang sa pagsasagawa ng isang bagay tulad ng pagluluto, pagbuo ng proyekto, pagkukumpuni ng isang gamit o sasakyan at iba pa.

  • Salitang nagpapakita ng pagkakasunod- sunod tulad ng una, kasunod, pagkatapos, panghuli, at iba pa.

Halimbawa:

STEP 1 (Unang Hakbang), STEP 2 (Ikalawang Hakbang) STEP 3 (Ikatlong Hakbang)

Panghalip

Ang panghalip o pronoun sa wikang Ingles ay isa sa bahagi ng pananalita. Ito ay ang mga salita o kataga na inihahalili o ipinapalit sa pangngalan. Makikita mo sa ibaba ang apat na uri ng panghalip.

APAT NG URI NG PANGHALIP

  1. Panghalip Panao – ito ang mga panghalip na ipinapalit o inihahalili sa ngalan ng tao. Ito ay may panauhan, kaukulan, at kailanan.

Panauhan ng Panghalip Panao – tao ang tinutukoy sa panghalip.

  • Unang panauhan – tumutukoy ito sa taong nagsasalita

  • Ikalawang panauhan – tumutukoy naman ito sa taong kinakausap

  • Ikatlong panauhan – tumutukoy sa taong pinag- uusapan

Kailanan ng Panghalip Panao – tumutukoy naman ito sa dami o bilang ng taong tinutukoy sa panghalip

  • Isahan

  • Maramihan (kabilang na rin dito ang dalawahan)

Kaukulan ng Panghalip Panao – tumutukoy sa gamit ng panghalip sa pangungusap.

  • Palagyo – mga panghalip na panao na ginagamit bilang simuno o paksa ng pangungusap

Halimbawa: Siya ay nagkaroon ng matibay na paninindigan.

  • Palayon – mga panghalip na ginagamit bilang layon ng pandiwa

Halimbawa: Ang lupa ay ipinagbili niya (Ang salitang may salungguhit na tumutukoy sa layon ng pandiwa)

  • Paari – mga panghalip na nagpapakita ng pagmamay- ari sa isang bagay.

Halimbawa: Hindi ipinagbili ni Edith ang kanyang lupa.

  1. Panghalip Pamatlig – ito ang mga panghalip na inihahalili sa pangngalang itinuturo o inihihimaton. Mayroon din itong panauhan at uri.

  2. Panghalip Panaklaw – mga panghalip na sumasaklaw sa kaisahan, dami, o kalahatan ng tinutukoy.

  • Iba, lahat, tanan, madla, pawa

  • Anuman, alinman, sinuman, ilanman, kailanman 

  • Saanman, gaanuman, magkanuman

  1. Panghalip Pananong – mga panghalip na ginagamit sa pagtatanong o pag- uusisa na pumapalit sa isang pangngalan, pariralang pangngalan, o panghalip.

  • Pang- abay na pananong – saan, nasaan, kailan, bakit, paano, at gaano.

  • Pang- uring pananong – magkano, ilan, at pang- ilan o

Ang panghalip pananong ay maaaring maging isahan o maramihan.

DS

FILIPINO - 2nd Quarter

Epiko

  • Tulang pasalaysay na nagsasaad ng kabayanihan ng pangunahing kabayanihan ng pangunahing tauhan na nagtataglay ng katangiang nakahigit sa karaniwang tao na kadalasan siya’y buhat sa lipi ng mga diyos o diyosa.

  • Ang paksa ng mga epiko ay ang mga kabayanihan ng pangunahing tauhan sa kanyang paglalakbay at pakikidigma.

  • Ang salitang epiko ay galing sa Griyego na epos na nangangahulugang ‘awit’ ngunit ngayon ito’y tumutukoy sa pasalaysay na kabayanihan.

  • Masasalamin dito ang mga tradisyon, kultura, at iba’t ibang paniniwala ng lahi, bansa, o maging relihiyon kung saan ito nagmula.

Mga halimbawa ng Epiko:

  • Lam-ang

  • Humadapnon

  • Ibalong

Ang Pagbibinyang sa Savica (Ikatlong Bahagi)

Bansang Pinagmulan: Slovenia

Genre: Anyong Patula

Manunulat: France Preseren

  • Soneto - Alay sa matalik na kaibigan.

  • Prologo - Patula, 26 na saknong, tigtatlong taludturan (tercets)

  • Ang pagbibinyang - tigwalong taludturan tula at 56 na saknong o talata.

Pangunahing Tauhan

  • Crtomir

  • Bogomilia

Mahahalagang Pangyayari

  • Digmaan

  • Pagbibinyang

Maikling Kuwento

Ayon kay Edgar Allan Poe, ang tinaguriang Ama ng Maikling Kuwento, ito ay isang akdang pmapanitikang likha ng guni-guni at bungang-isip na hango sa isang tunay na pangyayari sa buhay.

Mga Elemento ng Maikling Kuwento

  • Tauhan

  • Tagpuan

  • Tunggalian

  • Banghay

  • Aral

Bahagi ng Maikling Kuwento

  • Simula

  • Gitna

  • Wakas

Henri Rene Albert Guy de Maupassant

  • Ama ng Modernong Kuwento

  • Siya ay tanyag na manunulat na Pranses

Lugar ng Kapanganakan: Chateau de Miromesinel, Dieppe, Seine-Inferieure

Kaarawan: Agosto 5, 1850

Kamatayan: Hulyo 6, 1893

MGA SALITANG HUDYAT SA PAGSUSUNOD- SUNOD NG MGA PANGYAYARI

Makatutulong ang paggamit ng mga salita, kataga, o pahayag na naghuhudyat ng tamang pagsusunod- sunod tulad ng makikita mo sa ibaba.

  • Ang paggamit ng pang- uring pamilang na may uring panunuruan o ordinal upang malinaw mo itong masundan o makita ang tamang pagkakasunod- sunod. Halimbawa: Una, pangalawa, pangatlo

  • Gumamit ng mga salitang naghuhudyat ng pagkakasunod- sunod kapag ang pinagsusunod- sunod ay proseso o mga hakbang sa pagsasagawa ng isang bagay tulad ng pagluluto, pagbuo ng proyekto, pagkukumpuni ng isang gamit o sasakyan at iba pa.

  • Salitang nagpapakita ng pagkakasunod- sunod tulad ng una, kasunod, pagkatapos, panghuli, at iba pa.

Halimbawa:

STEP 1 (Unang Hakbang), STEP 2 (Ikalawang Hakbang) STEP 3 (Ikatlong Hakbang)

Panghalip

Ang panghalip o pronoun sa wikang Ingles ay isa sa bahagi ng pananalita. Ito ay ang mga salita o kataga na inihahalili o ipinapalit sa pangngalan. Makikita mo sa ibaba ang apat na uri ng panghalip.

APAT NG URI NG PANGHALIP

  1. Panghalip Panao – ito ang mga panghalip na ipinapalit o inihahalili sa ngalan ng tao. Ito ay may panauhan, kaukulan, at kailanan.

Panauhan ng Panghalip Panao – tao ang tinutukoy sa panghalip.

  • Unang panauhan – tumutukoy ito sa taong nagsasalita

  • Ikalawang panauhan – tumutukoy naman ito sa taong kinakausap

  • Ikatlong panauhan – tumutukoy sa taong pinag- uusapan

Kailanan ng Panghalip Panao – tumutukoy naman ito sa dami o bilang ng taong tinutukoy sa panghalip

  • Isahan

  • Maramihan (kabilang na rin dito ang dalawahan)

Kaukulan ng Panghalip Panao – tumutukoy sa gamit ng panghalip sa pangungusap.

  • Palagyo – mga panghalip na panao na ginagamit bilang simuno o paksa ng pangungusap

Halimbawa: Siya ay nagkaroon ng matibay na paninindigan.

  • Palayon – mga panghalip na ginagamit bilang layon ng pandiwa

Halimbawa: Ang lupa ay ipinagbili niya (Ang salitang may salungguhit na tumutukoy sa layon ng pandiwa)

  • Paari – mga panghalip na nagpapakita ng pagmamay- ari sa isang bagay.

Halimbawa: Hindi ipinagbili ni Edith ang kanyang lupa.

  1. Panghalip Pamatlig – ito ang mga panghalip na inihahalili sa pangngalang itinuturo o inihihimaton. Mayroon din itong panauhan at uri.

  2. Panghalip Panaklaw – mga panghalip na sumasaklaw sa kaisahan, dami, o kalahatan ng tinutukoy.

  • Iba, lahat, tanan, madla, pawa

  • Anuman, alinman, sinuman, ilanman, kailanman 

  • Saanman, gaanuman, magkanuman

  1. Panghalip Pananong – mga panghalip na ginagamit sa pagtatanong o pag- uusisa na pumapalit sa isang pangngalan, pariralang pangngalan, o panghalip.

  • Pang- abay na pananong – saan, nasaan, kailan, bakit, paano, at gaano.

  • Pang- uring pananong – magkano, ilan, at pang- ilan o

Ang panghalip pananong ay maaaring maging isahan o maramihan.