Jak narodził się Pop-art i czym był?

• Pop-art rozwinął się w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych w podob­nym czasie - kiedy ludzie zapomnieli o koszmarze wojny, gdy znikły związane z nią problemy gospodarcze, pojawił się przemysł rozrywkowy, a dzięki niemu dominującą pozycję zyskała kultura popularna

• Dzieła te sytuujące się pomiędzy abs­trakcją a pop-artem, porównywano do prac dadaistów - z tego powodu nowy kierunek nazwano neodadaizmem

• Pop-art w najbardziej znanej postaci rozwinął się w latach 60. XX w. w No­wym Jorku oraz Los Angeles

• Twórcy pop-artu dostrzegali negatywny wpływ kultury masowej na odbiorcę - ich dzieła są krytyczne wobec tego zjawiska

• Efektem od­działywania pop-artu było również pojawienie się elementów z codziennego życia konsumenta w przestrzeniach związanych ze sztuką elitarną - muzeach i galeriach

• Dzieła pop-artu są jednymi z najbardziej rozpoznawalnych w historii sztuki, a także najczęściej kopiowanymi oraz podrabianymi

• Równolegle do przemian zachodzących w Stanach Zjednoczonych we Fran­cji utworzono grupę artystyczną Nowi Realiści. Jej członkowie w swoich dzie­łach odnosili się do bieżących problemów społecznych, takich jak:

  • Nadmierny konsumpcjonizm

  • Marnotrawstwo żywności

• Przedstawiciele ugrupowa­nia Nowych Realistów zajmowali się, jak to ujmowali, recyklingiem rzeczywistości. Sięgali po nie­typowe techniki:

  • Malowali za pomocą ciała pokrytego farbą

  • Przetapiali pla­stikowe przedmioty lub zatapiali je w betonie

  • Niszczyli i miażdżyli obiekty

  • Utrwalali resztki jedzenia

• W Nowym Jorku w latach 50. XX w. młodzi artyści odrzucili ekspresjonizm abstrakcyjny jako nud­ny i nieaktualny wobec rzeczywistości:

  • Zaczęli tworzyć obrazy zawierające w swojej fakturze fotografie i zniszczone przedmioty codziennego użytku

  • Malowali amerykańskie symbole i napisy reklamowe

  • Tworzyli brązowe od­lewy i kopie zwykłych przedmiotów

• Artyści pokazywali w swo­ich pracach:

  • Opakowania powszechnie znanych towarów

  • Sceny z holly­woodzkich filmów

• Rzeźby powstałe w tym nurcie mają kształt:

  • Przedmiotów codziennego użytku

  • Produktów spożywczych

• Stylistyką nurtu do dziś inspirują się projektanci:

  • Ilustracji

  • Filmów

  • Odzieży

  • Opakowań

Pop-art w różnych dziedzinach sztuki

Kolaż i rysunek:

• Twórcy pop-artu często stosowali technikę kolażu w dużych kompozycjach. Łączyli fragmenty gazet, komiksów i opakowań z rysunkiem i malarstwem

• W ten sposób artyści analizowali poszczególne elementy kultury popularnej, co pozwalało na:

  • Zdefiniowanie jej symboli

  • Przedstawienie mechanizmów, które nią rządziły

• Kolejną metodą było na­gromadzenie elementów w uporządkowanych lub chaotycznych kompozy­cjach -poprzez takie działania pokazywano:

  • Przeładowanie kultury masowej

  • Skłonność odbiorców do kolekcjonowania wytworów kultury masowej

Grafika użytkowa:

• Artyści pop-artu wykorzystywali w grafice głównie technikę serigrafii, czyli druku przez tkaninę, na której umieszczano miękki szablon

• Swoją działalnością artyści przyczynili się do stworze­nia nowych symboli popkultury, rozpowszechnianych i utrwalanych w świa­domości odbiorców poprzez ciągłe powielanie

• Grafika umożliwiła twórcom naśladowanie charakterystycznego zjawiska kultury masowej, jakim była nadmierna produkcja obrazów

• Odbitki miały:

  • Ograniczoną kolorystykę

  • Widoczne niedoskonałości

• Podstawą gra­fik były:

  • Powiększone fotografie

  • Kompozycje rysunkowe

• Strategia twórców polegała na kopiowaniu ikon kultury popularnej:

  • Wizerunków gwiazd

  • Banknotów

Andy Warhol:

• Amerykański artysta

• Właściwie nazywał się Andrzej Warhola. Jego rodzice pochodzili z okolic miasta Medzi­laborce na dzisiejszej Słowacji, gdzie obecnie znajduje się muzeum twórcy, nazywanego papieżem pop-artu

• Początkowo współpracował z magazynami poświęconymi modzie

• Na początku lat 60. XX w. stał się najważniejszą postacią nowojorskiego środowiska arty­stycznego

• Swoją pracownię nazwał Factory, by podkreślić masową produkcję dzieł

• Artysta dużą wagę przywiązywał do autokreacji, m.in. stąd noszenie peruk i wyrazistych okularów

• Andy Warhol żył w latach 1927-1987

• Pracował jako:

  • Malarz

  • Grafik

  • Scenograf

  • Fotografik

  • Reżyser

Malarstwo:

• Malarstwo pop-artu przedstawiało rzeczywistość towarów oraz usług zapew­niających wygodę i rozrywkę

• Artyści często koncentrowali się jedynie na fragmentach rzeczywistości, podkreślając fakt, że człowiek przytłoczony nadmiarem komunikatów nie ma możliwości ogarnąć wzrokiem i umysłem całości

• W dziełach pop-artowych rzeczywistość jest prezentowana przez pryzmat wpływu kultury masowej na odbiorcę

• Malarze pop-artu eksperymentowali z technikami:

  • Łączyli ze sobą płótna

  • Nakładali kompozycje jedna na drugą

• Na powierzchni obrazów umiesz­czali elementy przestrzenne, takie jak:

  • Plamy

  • Kropki

  • Kształty wycięte z bla­chy

• Artyści naśladowali technikę masowej produkcji obrazów - tworzyli dzieła dużych formatów charakteryzujące się:

  • Płaską plamą barwną

  • Wyraźnymi konturami

  • Uproszczeniem

  • Celową niestarannoscią formy, sugerującą błędy w druku

Roy Lichtenstein:

• Zaczynał jako abstrakcjonista

• Malował słynne komiksowe kadry oraz fragmenty ilustracji z gazet czy reklam

• Roy Lichtenstein żył w latach 1923-1997

• W swojej twórczości Lichtenstein przetwarzał też dawne style, np.:

  • Impresjonizm

  • Futuryzm

  • Kubizm

  • Surrealizm

• Namalował cykl obrazów w konwencji XIX-wiecznego realizmu. Artysta zaprezentował w nich sceny z historii Stanów Zjednoczonych i symbole narodowej tożsamości, np.:

  • Kowbojów

  • Indian

• Pracował jako:

  • Malarz

  • Grafik

  • Rzeźbiarz

  • Ceramik

  • Projektant mebli

  • Wykładowca akademicki

Pod koniec XX w. ukształtował się pop-banalizm - nurt malarstwa, w którym tematem dzieł stało się szczegóIne doświadczenie pokoleniowe, jakim była transformacja ustrojowa i gospodarcza w Polsce po 1989 r. Przedstawiciele tego kierunku podejmowali tematy zaczerpnięte z codziennej rzeczywistości, tworząc tym samym rodzaj kroniki polskiej współczesności

Rzeźba:

• Rzeźby pop mają charakter pozornych kopii komercyjnych produktów i arty­kułów spożywczych

• Rzeźby powstające w różnej skali budzą skojarzenia z dekoracjami z planu filmowego - wyglądają jak prawdziwe, ale po uważnym przyjrzeniu okazują się jedynie rekwizytami

• Artyści wykonywali konstrukcje z:

• Elementów scenografii

• Urządzeń technicznych

• Manekinów

• Ubrań

• Obrazów

• Fotografii

• Kolaży

• W ten sposób pop-artowi twórcy przyczynili się do rozwoju nowych form dzieł:

  • Asamblażu

  • Instalacji

• Aby osiągnąć zamierzony efekt, twórcy wykonywali dzieła z:

  • Drewna

  • Blachy

  • Brązu

  • Utwardzonych tkanin zanurzonych w gipsie

  • Włókien zatopionych w żywicy syntetycznej

  • Tkaniny

  • Folii

• Artyści traktowali kształty opakowań, wygląd umiesz­czonych na nich nadruków czy form żywności jako inspirację do tworzenia rzeźb:

  • O bryłach geometrycznych lub nieregularnych

  • Pokrytych farbami w od­powiednich barwach

Claes Oldenburg:

• Rzeźbiarz i grafik uważany za jednego z najważniejszych przedstawicieli amerykańskiego pop-artu

• Po studiach na Uniwersytecie Yale artysta osiedlił się w Nowym Jorku

• W 1961 r. otworzył w swojej pracowni sklep, w którym sprzedawał gipsowe wersje produktów spożywczych

• Najsłynniejsze z dzieł Oldenburga to przedstawienia powszechnie znanych przedmiotów o zmienionej skali, właściwościach i przeznaczeniu

• Claes Oldenburg urodził się w 1929 r. w Sztokholmie

Pop design:

• Rzeczywistość kultury popularnej znalazła również odzwierciedlenie w sztuce użytkowej lat 60. i 70. XX w.

• Projektanci inspirowali się m.in.:

  • Komiksami

  • Ilustracjami reklamowymi

• Celowo tworzyli produk­ty:

  • Jednorazowe

  • Tanie

  • Powszechnie dostępne

• Miejsce szlachetnych ma­teriałów zajęły:

  • Kolorowe tworzywa sztuczne

  • Sklejka drewniana

  • Pa­pier

• Twórcy tego stylu czerpali z różnorodnych zjawisk kultury:

  • Filmów science­-fiction

  • Rewolucji dzieci kwiatów

  • Estetyki muzyki rockowej