Aardrijkskunde H3 CP1 Hoofdstuk 1.1 t/m 1.3

Wat was het percentage van alle industriegoederen gemaakt in westerse landen in 1990 en 2018?

in 1990 werd 70% van alle industriegoederen gemaakt in westerse landen, in 2018 was dat nog maar de helft (35%)

Welke zijn de BRICS-landen van deze perioden?

Brazilie, Rusland, India, China en Zuid-Afrika

Wat is de MNO?

multinationale ondernemingen

Welke redenen hebben de mno's om te jagen aan deze verschuiving?

1. in lagelonenlanden worden tegenwoordig niet alleen producten gemaakt, maar ook ontwikkeld 2. opkomende landen vormen een nieuwe afzetmarkt door de toename van de koopkracht

Welke zijn de oorzaken dat de wereldhandel toegenomen is?

de productieketen is opgedeeld; - transport van goederen is sneller en goedkoper - handelsgrenzen verdwijnen steeds meer

Welke organisatie stimuleert de wereldhandel?

WTO (Wereldhandelsorganisatie)

Wat is een andere naam voor het steeds meer verweven raken van de wereld?

globalisering

Door wat wordt het economisch zwaartepunt van de wereld?

door de ontwikke-lingen van de afgelopen jaren naar Zuid- en Oost-Azie

Wat is een andere naam voor die verschuiving?

global shift

Welke zijn de 3 nieuwe knooppunten in de wereldeconomie?

Hong Kong, Singapore en Shanghai

Welke periode in de geschiedenis is de periode van grote ontdekkingen?

16e eeuw

Wat was er aan de hand in 1500 -1800

handelskolonialisme

Was was er aan de hand in 1800 - 1950?

industrieel kolonialisme

Op welke gebieden verstevigde een moederland de greep op de kolonie?

onderwijs, bestuur, handel en cultuur

Waar dienden de koloniën tussen 1500 en 1800 voor?

winning van grondstoffen

Wie deden het werk op de plantages?

slaven uit West-Afrika

In welk deel van een kolonie was weinig Europese invloed te vinden?

in de meer landinwaarts gelegen gebieden

Welke ontwikkelingen vonden plaats na 1945?

dekolonisatie en de Koude Oorlog

Wat gebeurt tijdens de Koude Oorlog?

tijdens de Koude Oorlog voerden de verschillende machtsblokken handel binnen het eigen machtsblok

In welk jaar valt de Sovjet-Unie uiteen?

1990

Welk economisch systeem wordt daarna het belangrijkste systeem in de wereld?

vrijemarkteconomie

Wat zijn kenmerken van een vrijemarkteconomie?

-vrij ondernemerschap -prijs komt tot stand door vraag en aanbod

Hoe noemt men handel zonder grenzen ook wel?

vrijhandel

Welke voordelen heeft vrijhandel?

-een land kan zich specialiseren -bedrijven krijgen toegang tot buitenlandse afzetmarkten

Door welke ontwikkeling voelt de Amerikaanse maakindustrie zich bedreigd?

opkomst van China

Waarom zijn sommige landen rijk en ander arm?

door intern en extern oorzaken

Wanneer is de kans op armoede groter?

Wanneer in één land veel negatieve factoren samenvallen

Welke natuurlijke oorzaken vergroten de ontwikkelingskansen van een land?

-vruchtbare grond -niet te bergachtig -voldoende neerslag -natuurlijke hulpbronnen -ligging aan zee

Wat zijn kenmerken van het bestuur in arme landen?

-weinig of niet democratisch -corruptie -vriendjespolitiek

Wat zijn kenmerken van het politieke systeem in rijke landen?

-democratische rechtstaat -ondernemen stimuleren -privébezit beschermen -zorgen voor onderwijs en gezondheidszorg

Welke zijn de kenmerken van jongeren in een aantal landen?

-het geboortecijfer neemt wereldwijd af -in arme landen neemt het geboortecijfer toe -in rijke landen neemt de vergrijzing toe

Wat is het nadeel van een hoog geboortecijfer?

het bbp moet worden gedeeld met meer mensen

Welke leeftijdsopbouw is ideaal voor een land?

grote, jonge bevolkingsgroep met een goede opleiding

Waarom is dit gunstig voor een land?

de jongeren leveren een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van het land

Wat is een belangrijke voorwaarde voor ontwikkeling binnen een land?

er moet voldoende werk zijn

Waarom neemt de ongelijkheid binnen een lang toe wanneer deze zich economisch ontwikkelt?

sommige gebieden en mensen profiteren meer van de groeiende welvaart

Wat kunt leiden tot onrunt in een land?

grote ongelijkheid in combinatie met een tekort aan werk kan leiden tot onrust in een land

Wat worden veel arme landen geweest?

veel arme landen van nu zijn exploitatiekoloniën geweest

Welke rol hadden deze arme landen vroeger (en nog steeds)?

-leveren van grondstoffen -leveren van landbouwproducten -leveren van laagwaardige industrieproducten

Waar kan men meer geld mee verdienen?

met de productie van hoogwaardige producten

In welke landen worden hoogwaardige producten geproduceerd?

rijke landen

Welke koloniën zijn rijke landen en produceren hoogwaardige producten?

-Verenigde Staten -Australië

Welk type kolonie waren de Verenigde Staten en Australië?

vestigingskoloniën

Wanneer investeren MNO’s in een land?

-ligging -economische factoren -politieke factoren

Wat is vestigingskolonien?

overzeese gebiedsdelen onder Europees bestuur met als functie vestigingsgebied voor Europeanen