knowt logo

FILIPINO REVIEWER

Mito – Karaniwang tungkol sa mga diyos at diyosa. Matandang Edda – Gabay nag bibigay-paliwanag sa mga manunulat. Batang Edda – Saling-saling salaysay sa kasunod na henerasyon. Mataas na antas – Diyos o Aesir (asgard), elf (alfaheim), Vanir (Vanaheim) Panggitnang na antas – Tao (Midgard), Higante (Jotunheim), itim na elf (Svarfaheim), duwende (Nithavellir). Ikatlong antas – Muspelheim at Niflheim. Muspelheim – Nagbabagong mundo. Rehiyon ng apoy. Niflheim – Mundo ng patay. Rehiyon ng yelo. Ymir – Isang higante nalikha sa pagtagpo ng yelo at apoy. Na buhay siya mula sa pagdila ng yelo. Audhumbla – Tagapangalagang baka ni Ymir. Buri – Ninuno ng mga Aesir. Odin – Hari ng lahat ng mga diyos. Pinagmulan ng Bangkay ni Ymir Bangkay – Daigdig (naging mundo ng tao o Midgard) Bungo – Kalangitan Kilay – Bakod Dugo – Dagat Buto – Kabundukan Katawan – Tumubo ang abo ng Yggdrasil Laman – Mundo Buhok – Puno

Ekspositori – Pagsunod-sunod ng mga ugnayang lohikal.

Kumbensyon – Paraan upang maihatid sa mambabasa ang diyalogo. Soliloquy – Ang tauhan ay nagsasalitang mag-isa sa tanghalan. Monologue – Pagdidiyalogo ng isang tauhan. Aside – Ang isang tauhan ay nagdidiyalogo sa harap ng manonood na tila ayaw iparinig sa ibang tauhan. Dula – Akdang pampanitikan isinulat para itanghal. Eksena (scene) – Pangtahalan ay batayan ng mga aktuwal na pangyayari nagawa sa kuwento. William Shakespeare – Tanyag na manunulat na inglitera. Tagatanggap – Pinaglalaanan ng kilos ay ang paksa o simuno ng pangungusap. Gamit o kagamitan – Nagsasaad ng kapakanan o bagay na ginagamit upang maisagawa ang kilos.

“Ang Aking Pag-Ibig” (How Do I Love Thee?) – May labing apat na taludtod at sukat na sampung pantig.

  1. Sukat – Bilang ng pantig ng bawat taludtod.

  2. Tugma – Pagkakapareho ng tunog sa huling pantig.

  3. Tono – Paraan pagbigkas ng tula.

  4. Talinghaga – Malalim na salitang may natatagong kahulugan.

  5. Larawang-diwa – Nag-iiwan ng malinwa at tiyak na larawan. Tayutay – Salita o isang pahayag na ginagamit upang bigyang-diin ang isang kaisapan o damdamin. Uri ng tayutay :

  6. Pagtutulad – Paghahambing ng dalawang bagay gamit ng gaya, tulad, kawangis, parang wari, tila, at iba pa.

  7. Pagwawangis – Tuwirang paghahambing na di ginagamitan ng salitang pagtutulad.

  8. Pagsasatao/Personipikasyon – Pagsasalin ng kilos ng tao sa bagay.

  9. Pagmamalabis – Pinalulubha ang kalagayan ng isang bagay o pangyayari.

  10. Pagpapalit-Tawag – Paggamit ng ibang salitaa upang katawanin ang isang bagay.

  11. Pagpapalit-Saklaw – Paggamit ng isang bahagi upang tukuyin ang kabuoan.

  12. Panawagan – Pakikipag-usap sa isang bagay na paea bang nakikipag-usap sa isang buhay na tao o taong naroon gayong wala naman.

  13. Tanong retorikal – Hindi naghihintay ng kasagutan at hindi nagpapahayag ng alinlangan.

  14. Pag-uyam – Ginagamitan ng papuri ngunit tunay na kahulugan ay may bahid na pagka-uyam.

  15. Paghihimig – Paggamit ng tunog ay siyang kahulugan.

Samuel Langhorne Clemens (Mark Twain) – Tanyag na manunulat ng Estados Unidos. Sanhi – Paksa na nagpapahayag ng dahilan o sanhi ng kilos. Direksiyon – Ang paksa ay nagsasaad ng direksiyon ng kilos nng pandiwa.

Tunggalian – Mahalagang bahagi ng akda. Mga puwersang dapat harapin ng tauhan.

  1. Tao laban sa kaniyang sarili – Pagtunggali ng tauhan sa kaniyang sarili.

  2. Tao laban sa tao – Pagtunggali ng tauhan sa kapuwa tao.

  3. Tao laban sa lipunan – Pakikipagtunggali ng tauhan sa lipunang kaniyang kinagagalawan. Pagbabanyuhay – Uri ng tekstong deskriptibo o naglalarawan na tuwiran ang saloobing, pananaw, at paniniwala ng awtor. Panunuri – Kasanayin dapat taglayinn ng mambabasa. Salik ng akdang pampanitikan :

  4. Pagkilala sa awtor – Kinakilatis ang mga bagay na nakaimpluwensiya sa awtor sa likhain.

  5. Genre ng Pantikan – Nakatuon sa uri ng panitikan. Maaaring tuluyan o patula.

  6. Layunin ng Akda – Ipinaliliawanag sa mambabasa ang layunin ng awtor.

  7. Buod – Pinaikling bersiyon ng akda. Binibigay ang kabuoan ng akda.

  8. Paksang-diwa ng Akda – Kabuoang ideyang nakapaloob sa isang akda.

  9. Mga Tauhan – Nagpapatakbo ng salaysay o kuwento.

  10. Tagpuan – Saklaw ng tagpuan maging panahon, oras, at kapaligiran.

  11. Banghay – Lohikal na pagkakasunod-sunod ng angyayari sa isang akda. Una ang linear na banghay na nagpapakita ng pga-usad ng kuwento mula simula hanggang wakas. Tinuturing kumbensiyonal at tradisyonal. Flasback o panumbalik sa piling pagkakataon.

  12. Teorya – Paglalapat ng isang espesikong dulog-pampanitikan na magpapalalim sa pagtalakay ng paksa.

  13. Kaisipang Taglay ng Akda – Panlahat na kasipang namamayani sa isang akda.

  14. Estilo – Nagpapamalas ng natatanging paraan o Teknik ng manunulat ang kaniyang obra. Tuluyan – Nasusulat sa patalatang paraan. Alamat, pabula, maikling kuwento, at nobela. Patula – Nakasulat sa taludturan at saknungan. Pati awit, korido, at tula.

Holocaust – Pagmamalupit at pagpaslang ng anim na milyong Hudyo ng rehimeng Nazi. Talumpati – Anyo ng sanaysay. Pagpapahayag ng mga kaisipannn tungkol sa isang mahalaga at napapanahong isyu o paksa. Pangungusap – Binubuo ng paksa at panaguri. Paksa – Bahagi pinagtutuunan ng pansin. Panaguri – Nagbibigay impormasyon o kaalaman.

  1. Paggamit ng mga paningit o ingklitik – Katagang isinasama sa pangungusa upang mas maging malinaw ang kahulagan nito. Maaaring magbago ng diwa ang paksa.

  2. Paggamit ng mga Panuring – Ginagamitan ng pang-uri at pang-abay.

  3. Paggamit ng Kaganapan ng pandiwa – Tawag sa bahagi ng panaguri na bbumubuo o nagbibigay ng ganap na kahulugan.

Dulog – Sistema ng kaisipan at pagpapahalaga hingil sa kalikasan ng wika, tungkulin ng pantikan, at layunin panulat ng tumutulong sa pagbuo ng kahulugan sa isang akda.  Dulog na Histokiral – Isang teksto bilang isang repleksiyon at produkto ng panahon kung kailan ito isinulat.  Humanismo – Naka sentro sa tao – Ang tao ang sukatan ng lahat ng bagay.  Pormalismo o Pormalistiko – Matuklasan at maipaliwanag ang anyo ng isang akda. Matukoy ang nilalaman. Masuri ang ang paksa at tema nito.  Moralismo – Nasa kilos o asal ng pangunahing tauhan at ng iba pang tauhan sa akda.  Sosyolohikal – Nakatuon ang pansin sa lipunan. Binibigyan pansin nito ang pag-usbong ng kapitalismo at ugnayan ng karisma at burukrasya.

ST

FILIPINO REVIEWER

Mito – Karaniwang tungkol sa mga diyos at diyosa. Matandang Edda – Gabay nag bibigay-paliwanag sa mga manunulat. Batang Edda – Saling-saling salaysay sa kasunod na henerasyon. Mataas na antas – Diyos o Aesir (asgard), elf (alfaheim), Vanir (Vanaheim) Panggitnang na antas – Tao (Midgard), Higante (Jotunheim), itim na elf (Svarfaheim), duwende (Nithavellir). Ikatlong antas – Muspelheim at Niflheim. Muspelheim – Nagbabagong mundo. Rehiyon ng apoy. Niflheim – Mundo ng patay. Rehiyon ng yelo. Ymir – Isang higante nalikha sa pagtagpo ng yelo at apoy. Na buhay siya mula sa pagdila ng yelo. Audhumbla – Tagapangalagang baka ni Ymir. Buri – Ninuno ng mga Aesir. Odin – Hari ng lahat ng mga diyos. Pinagmulan ng Bangkay ni Ymir Bangkay – Daigdig (naging mundo ng tao o Midgard) Bungo – Kalangitan Kilay – Bakod Dugo – Dagat Buto – Kabundukan Katawan – Tumubo ang abo ng Yggdrasil Laman – Mundo Buhok – Puno

Ekspositori – Pagsunod-sunod ng mga ugnayang lohikal.

Kumbensyon – Paraan upang maihatid sa mambabasa ang diyalogo. Soliloquy – Ang tauhan ay nagsasalitang mag-isa sa tanghalan. Monologue – Pagdidiyalogo ng isang tauhan. Aside – Ang isang tauhan ay nagdidiyalogo sa harap ng manonood na tila ayaw iparinig sa ibang tauhan. Dula – Akdang pampanitikan isinulat para itanghal. Eksena (scene) – Pangtahalan ay batayan ng mga aktuwal na pangyayari nagawa sa kuwento. William Shakespeare – Tanyag na manunulat na inglitera. Tagatanggap – Pinaglalaanan ng kilos ay ang paksa o simuno ng pangungusap. Gamit o kagamitan – Nagsasaad ng kapakanan o bagay na ginagamit upang maisagawa ang kilos.

“Ang Aking Pag-Ibig” (How Do I Love Thee?) – May labing apat na taludtod at sukat na sampung pantig.

  1. Sukat – Bilang ng pantig ng bawat taludtod.

  2. Tugma – Pagkakapareho ng tunog sa huling pantig.

  3. Tono – Paraan pagbigkas ng tula.

  4. Talinghaga – Malalim na salitang may natatagong kahulugan.

  5. Larawang-diwa – Nag-iiwan ng malinwa at tiyak na larawan. Tayutay – Salita o isang pahayag na ginagamit upang bigyang-diin ang isang kaisapan o damdamin. Uri ng tayutay :

  6. Pagtutulad – Paghahambing ng dalawang bagay gamit ng gaya, tulad, kawangis, parang wari, tila, at iba pa.

  7. Pagwawangis – Tuwirang paghahambing na di ginagamitan ng salitang pagtutulad.

  8. Pagsasatao/Personipikasyon – Pagsasalin ng kilos ng tao sa bagay.

  9. Pagmamalabis – Pinalulubha ang kalagayan ng isang bagay o pangyayari.

  10. Pagpapalit-Tawag – Paggamit ng ibang salitaa upang katawanin ang isang bagay.

  11. Pagpapalit-Saklaw – Paggamit ng isang bahagi upang tukuyin ang kabuoan.

  12. Panawagan – Pakikipag-usap sa isang bagay na paea bang nakikipag-usap sa isang buhay na tao o taong naroon gayong wala naman.

  13. Tanong retorikal – Hindi naghihintay ng kasagutan at hindi nagpapahayag ng alinlangan.

  14. Pag-uyam – Ginagamitan ng papuri ngunit tunay na kahulugan ay may bahid na pagka-uyam.

  15. Paghihimig – Paggamit ng tunog ay siyang kahulugan.

Samuel Langhorne Clemens (Mark Twain) – Tanyag na manunulat ng Estados Unidos. Sanhi – Paksa na nagpapahayag ng dahilan o sanhi ng kilos. Direksiyon – Ang paksa ay nagsasaad ng direksiyon ng kilos nng pandiwa.

Tunggalian – Mahalagang bahagi ng akda. Mga puwersang dapat harapin ng tauhan.

  1. Tao laban sa kaniyang sarili – Pagtunggali ng tauhan sa kaniyang sarili.

  2. Tao laban sa tao – Pagtunggali ng tauhan sa kapuwa tao.

  3. Tao laban sa lipunan – Pakikipagtunggali ng tauhan sa lipunang kaniyang kinagagalawan. Pagbabanyuhay – Uri ng tekstong deskriptibo o naglalarawan na tuwiran ang saloobing, pananaw, at paniniwala ng awtor. Panunuri – Kasanayin dapat taglayinn ng mambabasa. Salik ng akdang pampanitikan :

  4. Pagkilala sa awtor – Kinakilatis ang mga bagay na nakaimpluwensiya sa awtor sa likhain.

  5. Genre ng Pantikan – Nakatuon sa uri ng panitikan. Maaaring tuluyan o patula.

  6. Layunin ng Akda – Ipinaliliawanag sa mambabasa ang layunin ng awtor.

  7. Buod – Pinaikling bersiyon ng akda. Binibigay ang kabuoan ng akda.

  8. Paksang-diwa ng Akda – Kabuoang ideyang nakapaloob sa isang akda.

  9. Mga Tauhan – Nagpapatakbo ng salaysay o kuwento.

  10. Tagpuan – Saklaw ng tagpuan maging panahon, oras, at kapaligiran.

  11. Banghay – Lohikal na pagkakasunod-sunod ng angyayari sa isang akda. Una ang linear na banghay na nagpapakita ng pga-usad ng kuwento mula simula hanggang wakas. Tinuturing kumbensiyonal at tradisyonal. Flasback o panumbalik sa piling pagkakataon.

  12. Teorya – Paglalapat ng isang espesikong dulog-pampanitikan na magpapalalim sa pagtalakay ng paksa.

  13. Kaisipang Taglay ng Akda – Panlahat na kasipang namamayani sa isang akda.

  14. Estilo – Nagpapamalas ng natatanging paraan o Teknik ng manunulat ang kaniyang obra. Tuluyan – Nasusulat sa patalatang paraan. Alamat, pabula, maikling kuwento, at nobela. Patula – Nakasulat sa taludturan at saknungan. Pati awit, korido, at tula.

Holocaust – Pagmamalupit at pagpaslang ng anim na milyong Hudyo ng rehimeng Nazi. Talumpati – Anyo ng sanaysay. Pagpapahayag ng mga kaisipannn tungkol sa isang mahalaga at napapanahong isyu o paksa. Pangungusap – Binubuo ng paksa at panaguri. Paksa – Bahagi pinagtutuunan ng pansin. Panaguri – Nagbibigay impormasyon o kaalaman.

  1. Paggamit ng mga paningit o ingklitik – Katagang isinasama sa pangungusa upang mas maging malinaw ang kahulagan nito. Maaaring magbago ng diwa ang paksa.

  2. Paggamit ng mga Panuring – Ginagamitan ng pang-uri at pang-abay.

  3. Paggamit ng Kaganapan ng pandiwa – Tawag sa bahagi ng panaguri na bbumubuo o nagbibigay ng ganap na kahulugan.

Dulog – Sistema ng kaisipan at pagpapahalaga hingil sa kalikasan ng wika, tungkulin ng pantikan, at layunin panulat ng tumutulong sa pagbuo ng kahulugan sa isang akda.  Dulog na Histokiral – Isang teksto bilang isang repleksiyon at produkto ng panahon kung kailan ito isinulat.  Humanismo – Naka sentro sa tao – Ang tao ang sukatan ng lahat ng bagay.  Pormalismo o Pormalistiko – Matuklasan at maipaliwanag ang anyo ng isang akda. Matukoy ang nilalaman. Masuri ang ang paksa at tema nito.  Moralismo – Nasa kilos o asal ng pangunahing tauhan at ng iba pang tauhan sa akda.  Sosyolohikal – Nakatuon ang pansin sa lipunan. Binibigyan pansin nito ang pag-usbong ng kapitalismo at ugnayan ng karisma at burukrasya.