levensbeschouwing belangrijke begrippen

de mens is een cultuurscheppendwezen, een wezen dat cultuur schept, cultuur omvat bijna alles wat door mensen is bedacht, gezegd, gedaan of gemaakt, alles wat op een of andere manier door mensen is voortgebracht of geschapen

cultuur is het tegendeel van natuur cultuur is altijd kunstmatig en niet van nature gegeven

cultuur: term voor de algemene gebruiken, normen en waarden van een bepaalde groep mensen.

civilisatie: groep mensen met zelfde manier van omgang met elkaar

beschaving: een groep mensen met dezelfde gebruiken, normen en waarden.

de studie naar een bepaalde cultuur

filosoferen over cultuur en vragen dingen zoals: Wat zijn de voorwaarden die cultuur mogelijk maakt en wat beweegt on mensen ertoe om onszelf te cultiveren. (Meer voorbeelden van vragen pg 123)

een beargumenteerde afwijzing van een bepaalde cultuur of sommige aspecten daarvan, vanuit een opvatting over hoe het anders en beter zou moeten.

het bestuderen van de houding van de mens tegenover de natuurlijke leefomgeving

de studie van natuurlijke leefmilieus, al dan niet in relatie met de mens

angeboren/overgeërfde gedrag

menselijk denkvermogen

rationeel dier, die dat zelf dingen kan bepalen, met deze term wordt de mens aangeduid

nature: aangeboren nurture: aangeleerd

doet onderzoek naar gedrag van dieren en mensen door te kijken naar evolutie

1 ontwikkeling van technische vaardigheden om dingen te maken 2 het scheppen en gebruiken van taal en tekens om te communiceren en kennis op te doen 3 het scheppen van waarden om houvast en richting te geven aan het leven

tot de producten van de techniek behoren alle materiële, tastbare dingen die niet kant-en-klaar door de natuur zijn voortgebracht, maar door mensen doelbewust zijn vervaardigd

de leer van de techniek

teken dat door de mens ins bedacht en onderling een betekenis is afgesproken

teken: iets dat je kan waarnemen met je zintuigen (bijv. zien horen voelen ruiken) dat een diepere betekenis heeft dan alleen de zintuigelijke waarneming. (betekenis kan per cultuur verschillen) Bijv. Iemand zwaait met zijn hand (zintuigelijk gaat een hand heen en weer) dat betekent dat je iemand groet/afscheid neemt van iemand.

tekens die als tekens worden bedoeld. (als iemand zwaait met zijn hand omdat diegene zich verbrand heeft is het niet bedoeld als teken dus geen signaal)

er is sprake tussen het teken en wat ermee wordt bedoeld.

iconen (mannetje/vrouwtje op wc deur)

relatie tussen teken en wat ermee bedoeld wordt. Rood en groen op stoplichten zijn symbolen. Maar het poppetje erin is een icoon

het gebruik van symbolen

de ideeën over mens en wereld

iets heeft waarde voor je als het een voorwerp is dat je wil hebben en/of behouden (vb: gezondheid, geluk, comfort en vrijheid)

middel om een bepaalde waarde te bereiken. Hierbij wordt met waarde levensdoel bedoeld bijv. Als je een goede gezondheid (levensdoel/waarde) wil dan eet je gezonder of ga je sporten (middel/norm)

groep met eigen andere waarden dan de dominante cultuur

neiging om de hele mensheid te bekijken met de westerse cultuur als middelpunt (vb van etnocentrisme)

de hele mensheid wordt beoordeeld vanuit de waarden van het eigen volk of de eigen natie

het zodaning centraal stellen van de waardenvan de mensen

fundamentalisme: berust op de vaste overtuiging van de waarheid van een bepaalde wereldbeschouwing en de ongevoeligheid voor tegenargumenten. Dit kan leiden tot fanatisme

hartstochtelijk geloof in de eigen waarden.

Absolutisme: de opvatting dat de eigen waarden absoluut en onwrikbaar zijn, omdat ze zijn verankerd in een onveranderlijke wereldorde.

de opvatting dat de waarden van alle (sub)culturen in het beginsel evenveel bestaansrecht hebben, omdat er geen universele maatstaf bestaat waarmee ze onderling kunnen worde vergeleken.

de opvatting dat bepaalde morele of politieke waarden boor alle mensen en culturen moeten gelden. (bijv mensenrechten)

pluralisme: binnen een samenleving moeten meerdere (sub)culturen vrijelijk naast elkaar kunnen bestaan

uniformiteit: iedereen moet zich aan 1 dominante cultuur aanpassen

samenleving waarin meerdere (sub)culturen vrijelijk naast elkaar bestaan